Her følger en ny artikkel om de første kristnes kjærlighetsmåltid, eller Agapemåltidet som det også kalles. Det er Edin Løvås som skriver:
En slitesterk form
Behov for grupper og små fellesskap ser de fleste av oss i dag. I den forbindelse skal det sies: Kjærlighetsmåltidet er ikke bare en nytestamentlig form, men også den mest slitesterke formen for gruppesamlinger. Dette kommer blant annet av måltidets allsidighet: delgivning, forbønn, bibellesning, Jesusmeditasjon, bordfellesskap, bibelsamtale, sang og spill, nattverd, lovprisning og tilbedelse. En fri form kan forenes med en fast ordning, osv.
Det utviklingsstadiet som vi står i nettopp nå, skulle tilsi at kjærlighetsmåltidet igjen får den plass det hadde i den første kristne tiden.
Innvendinger mot kjærlighetsmåltidet
Man sier for eksempel at Paulus argumenterte mot kjærlighetsmåltidet fordi det forekom utglidninger i Korint. Til dette kan det svares at Paulus ikke ga ordre om at korinterne skulle holde opp med kjærlighetsmåltidene. Han refset og veiledet dem. Dernest mener man at ledelsen av nattverdhandlingen bør være bundet til bestemte personer, for eksempel ordinerte pastorer og prester. Selvsagt må vi alle ha respekt for kirkenes ordninger. Disse kan blant annet ha både tradisjonelle og praktiske årsaker. Men også her er det riktig å spørre hva Guds ord sier til oss. I den urkristne menigheten var ikke ledelsen av kjærlighetsmåltidet og nattverdhandlingen overlatt til bestemte personer. Det nærmeste man kan komme er at det sannsynligvis var husfaren i hjemmene som stod for ledelsen. Men, det står ikke noe om dette i Skriften, Årsaken er enkel. De gjorde som Jesus sa. De delte brødet og vinen mellom seg.
Etter norsk kirkerett kan også nattverd holdes i hjem eller sluttet krets uten at den som leder handlingen har noen særlig vigsling for dette.
(fortsettes)
1 kommentar:
Hei!
Eg har med interesse følgt artiklane dine om nattverden og agapemåltidet. I den samanheng håpar eg det er greitt at eg kjem med nokre synspunkt:
1. Husfellesskapet. I samband med det store ønskje om å vende tilbake til urkristendommen, har dette med husforsamlingar og huskyrkjelydar kome på dagsorden. No er ikkje det å samlast i heimane noko gale, men å tru at kyrkjelyden har heim sin der, er ikkje særleg urkristent. Dei første kristne var lojale mot dei jødiske røtene sine (noko vi har mykje å lære av). Ein samla seg i synagogane i helgane og hadde tidebøner i heimane. Etter kvart som ein kom til eit skilje mellom jøde og kristen, var det ikkje noko dei første kristne heller ville enn eigne forsamlingshus – noko som historia også viser. Dette var diverre ikkje praktisk mogleg i den første tida.
2. Det er sjølvsagt rett at den første nattverden var ein del av agapemåltidet. Likevel er det ein del ting ein må vere klar over. For det første var nattverden sterkt ”liturgisert” frå dag éin. I korintarbrevet brukar jo Paulus ein allereie eksisterande liturgi – og mest sannleg ein variant av den ein finn i Didaché. Det kan ein hevde sidan nyare forsking daterar sistnemnde til før Paulus sitt brev samt dei sterke likskapane mellom dei og koplinga til den jødiske bordbøna Birkat ha-mazon. Og sidan der var ei unison forståing av realpresens i nattverden blant ”dei første kristne”, var der visse reglar. Agapemåltidet vart til dømes ”innstifta” og avslutta med takkseiing (jf. Ignatius (107) og Justin Martyr(155)). Det var heller ikkje kven som helst som fekk gjere det, men biskop eller nokre han utvalde (igjen Ignatius, disippel av Johannes).
Grunnen til at ein etter kvart tok nattverden ut av fellesskapsmåltidet, var i følgje visse teoriar, forfølgingane. Ein hadde ikkje tid til lange matøkter, difor måtte ein konsentrere seg om det viktigaste; sjølve den liturgiske nattverdsbiten av måltidet – høgdepunktet. Denne endringa skjedde i løpet av nokre få tiår mellom år 107 og år 155.
Vel, vel, litt i full fart…
Legg inn en kommentar